لیوان ظرفی است غالباً استوانه‌ای که بزرگتر از استکان یا فنجان است و برای نوشیدن مایعات به‌کار می‌رود. لیوان ممکن است شیشه‌ای، کاغذی، پلاستیکی یا از جنس دیگر باشد.
ظروف یکبار مصرف (disposable utensils) معمولا از جنس کاغذ، پلاستیک یا مقوا می باشد که به صورت بشقاب یکبار مصرف، لیوان یکبار مصرف، بطری و… تولید و مورد استفاده همگان قرار می گیرد. به دلیل اینکه ظروف یکبار مصرف از مواد نفتی ساخته شده اند و آلودگی محیطی به دنبال دارند، استفاده از آن با مخالفت هایی از سوی مسئولین بهداشت و طرفداران محیط زیست رو برو شده است، به همین خاطر استفاده از ظروف یکبار مصرف گیاهی جایگزین این نوع ظروف شد اما به دلیل محدودیت های فیزیکی و شیمیایی این روند بسیار کند پیش می رود و گاها به دلیل هزینه های بالا متوقف می شود.
با گسترش صنعت مدرن امروزی و رشد روزافزون مهندسی پتروشیمی مواد پلاستیکی بسیاری وارد بازار شده است که باعث افزایش کیفیت زندگی عامه مردم شده است اما این محصولات پلاستیکی پس از مصرف، در خیابان، کوه ها، پارک ها و جنگل و… رها می شود و باعث آلودگی محیط زیست می شوند.
در اوایل قرن بیستم داشتن لیوان های مشترک در مدارس یا قطار و مکان های عمومی دیگر امری طبیعی بود. این استقاده مشترک از یک ظرف باعث نگرانی در مورد سلامتی عمومی مردم می شد. با توجه به این نگرانی ها لیوان های پلاستیکی تولید شده که هم از نظر بهداشتی بهتر و هم نسبت به لیوان های شیشه ای ارزانتر بودند و در دسترس همگان قرار داشت. پس از تولید اولین ظروف یکبار مصرف، تغییرات گسترده ای در تولید ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در طول چند دهه اخیر رخ داده است.
اولین کشوری که ظروف یکبار مصرف را ابداع کرد کشور آلمان بود و اولین ظرف تولید شده نیز از جنس کاغذ بود که توسط فردی به نام هرمن هنشل اختراع شد.
اولین بار ظرف کاغذی در آلمان توسط صحافی به نام هرمن هنشل در سال 1867 اختراع شد. سال ها بعد یعنی سال 1908 ساموئل کرومباین که مسئول بهداشت عمومی در کانزاس بود، فردی را که مبتلا به سل بود در حال نوشیدن آب با جامی دید و دختری که پشت سر او منتظر بود تا با همان جام آب بنوشد. دیدن این صحنه کرومباین را متاثر کرد و به فکر وا داشت که طرحی ارائه دهد که در مکان عمومی استفاده از ظروف مشترک را ممنوع کند و روشی را برای آن جایگزین کند. در این خصوص لوئمن و مور لیوان کاغذی را برای اولین بار اختراع کرده و نام آن را لیوان سلامتی قرار دادند.
این طرح به صورت گسترده تجارت سازی شد و از بشقاب و لیوان و ظرف های دیگر پلاستیکی در دهه 1930 برای مصرف غذای مردان و زنانی که در پروژه های عمرانی فعالیت داشتند، استفاده شد. بعد از آن هم کارمندان وزارت دفاع از آن استفاده کردند.
بعد از جنگ جهانی دوم، مواد اولیه ساخت ظروف یکبار مصرف مثل پلی استایرن و پلاستیک بخاطر خاصیت منحصر به فرد مانند، سبکی وزن و شکل پذیری سریع، خیلی زود در ساخت ظروف یکبار مصرف جایگاه خوبی پیدا کرد. استفاده از این صنعت به سرعت در بین تهیه کنندگان و مصرف کنندگان مواد غذایی گسترش پیدا کرد و انواع مختلف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در ابعاد و اشکال مختلف ساخته و وارد بازار شد.
امروزه استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در بین مردم عادی نیز بسیار رایج شده و همچنین در تفریح و گردش استفاده فراوانی دارد.
